Бұршақ пен еттен алынған зат ми қатерлі ісігінің дамуын бәсеңдетуге көмектесті

Британдық биологтар IP6 қант затының көмегімен ми қатерлі ісігінің ең агрессивті түрлерінің бірі – медуллобластоманың өсу қарқынын бәсеңдетті. Ол қатерлі ісік жасушаларын маңызды қоректік заттарға қол жеткізуден айырды. Зерттеу нәтижелерін Nature Communications ғылыми журналы жариялады.

“Біз медуллобластоманың G4 кіші түрінің қалай дамитынын білмедік, дегенмен бұл оның ең көп таралған түрі. Біз оның рак клеткаларының бақылаусыз өсуіне мүмкіндік беретін механизмді анықтадық, сонымен қатар бұл өсуді тежеудің жолын таптық. Бұл балалардағы ми қатерлі ісігінің агрессивті түрлерімен күресудің жаңа әдістерін жасауға үміт береді”, – деді Лондон патшайымы Мэри университетінің профессоры және зерттеу авторларының бірі Сильвия Марино.

Ми қатерлі ісігі-ең агрессивті және қиын емделетін қатерлі ісіктердің бірі. Ісіктердің көптеген басқа түрлерінен айырмашылығы, ми қатерлі ісігі егде жастағы адамдарға да, балалар мен ересектерге де бірдей әсер етеді. Сонымен қатар, көптеген жағдайларда оларды жою, сондай-ақ химиотерапия немесе сәулелік терапия науқастың өміріне үлкен қауіп төндіреді.

Бұған айқын мысал-медуллобластома-бұл негізінен балаларға әсер ететін ми қатерлі ісігінің өте агрессивті түрі. Оның жасушалары цереброспинальды сұйықтық арқылы жүйке жүйесінің басқа аймақтарына таралуы мүмкін, бұл химиотерапияға ұшырамайтын метастаздарды тудырады.

Британдық ғалымдар оның жасушаларының өсуін жарма, бұршақ және ет құрамында көп мөлшерде болатын IP6 затымен баяулатуға болатындығын анықтады. Олар бұл тұжырымға медуллобластоманың ең көп таралған түрлерінің бірі-G4 жасушаларында әртүрлі гендердің белсенділігі қалай өзгергенін және олардағы мутацияның салдары қандай болғанын зерттеді.

Ғалымдардың назарын ДНҚ-ның ұқсас бөлімдерінің бірі-BMI1 гені аударды, ол Қан мен жүйке жүйесінің бағаналы жасушаларының кейбір түрлерінің бөлінуін басқарады және ересек ми нейрондарындағы ондаған басқа геномдық сегменттердің жұмысына әсер етеді. Медуллобластоманың дамуымен BMI1 құрылымының өзі өзгермейтініне қарамастан, оның белсенділігі күрт артады.

Ғалымдар бұл белсенділіктің жоғарылауы геномның ақуыздық “қаптамасының” құрылымындағы өзгерістерге байланысты – эпигенетикалық белгілер. Ол ерекше түрде шын метаболизмі, рак клеткаларының мүмкіндік бере отырып, оларға барынша жылдам өсуі және бөлінуі.

Егжей – тегжейлі зерттеу көрсеткендей, медуллобластома өміріндегі бұл өзгерістер оның жасушаларын фосфорды сақтау үшін өсімдіктер мен жануарлар жасушалары шығаратын қантты зат-инозит гексафосфатына (IP6) осал етеді.

Әрі қарай жүргізілген тәжірибелер көрсеткендей, IP6-ның аз мөлшері ісік жасушаларының өсу қарқынын күрт баяулатты, сонымен қатар оларды танымал ісікке қарсы цисплатин препаратына осал етті. Мұны білгеннен кейін ғалымдар осы екі препараттың комбинациясы медуллобластома жасушаларының культуралары имплантацияланған тышқандардың өмір сүруіне қалай әсер ететінін тексерді.

Мұндай терапия тышқандардың өмірін едәуір ұзартты-дәрі қабылдамаған кеміргіштердің барлығы ісіктерді имплантациялағаннан кейін 40-шы күні қайтыс болды, ал қалған туыстары IP6 мен цисплатинді тұрақты инъекциялармен 60 күннен астам өмір сүрді.

Британдық зерттеушілердің пікірінше, мұндай нәтижелер инозит гексафосфатын жақын арада клиникалық тәжірибеде медуллобластомамен күресу үшін кеңінен қолдануға болатындығына үлкен үміт береді. Сонымен қатар, ғалымдар IP6 BMI1 генінің белсенділігінде ұқсас өзгерістері бар қатерлі ісіктің басқа түрлеріне де әсер етеді деп болжайды.

Ғылым саласындағы жаңалықтардан хабардар болу үшін біздің Telegramға жазылыңыз.